Gauguin naar Tahiti zijn gekoesterde wens…
Op 1 april 1891 Gauguin naar Tahiti en zeilt hij Marseille uit en na een overtocht van drieënzestig dagen zagen zij vanuit het schip een gekartelde zwarte kegel zich aftekenend tegen een sombere hemel. Er werd om het eiland Morea gevaren waarna Tahiti zichtbaar werd. De eerste aanblik was de top van een berg. Vroeger klommen de koraalriffen er tegenop, omringden de bergtop en vormden in de loop van eeuwen nieuw land. Het breidt zich nog steeds uit.
Hij had nu binnen een paar dagen zijn drieënveertigste verjaardag. Hoewel hij in het bezit was van een normaal sterk gestel was, gesterkt door het bestaan van zijn jeugd in de open lucht en door diverse atletische oefeningen, zoals boksen, schermen en zwemmen, waarop hij dol was, werd zijn gezondheid, toen hij Tahiti bereikte, meteen slechter . Dit was grotendeels te danken aan zijn constante verslaving in tabak en deels ook aan de ontberingen die hij tijdens zijn vijf jaren strijd voor levensonderhoud had doorstaan.
Waarom ging Gauguin naar Tahiti?
Paul Signac in Parijs had zijn twijfels over het nut van de reis. Wie voldoende verbeeldingskracht bezat hoefde toch niet de halve wereld af te reizen om zijn schilderijen een andere uitstraling te geven? Gauguin wilde de oorspronkelijke bewoners van Polynesië en hun cultuur echt leren kennen. Hij zag de Tropen nu door een roze bril. Maar dit beeld zou spoedig veranderen.
Gauguin naar Tahiti. Het was niet zo als hij verwachtte.
Tahiti was niet zo’n paradijselijk oord dat Paul Gauguin verwachtte. Franse beambten en militairen voerden er een herenleventje. In de haven werd hij ontvangen als officieel afgezant van Frankrijk met een aanbevelingsbrief bij zich die de gewaagde onderneming voor hem minder riskant maakte.
Papeete, de hoofdstad viel in het begin Paul Gauguin daarom tegen. Papeete deed Europees aan en daar was hij nu juist niet op uit. Hij kwam echter ook in een ongunstige tijd op Tahiti aan. Het eiland was een bezetting van franse kolonisten. Bovendien was de laatste koning van Tahiti, Pomare de vijfde een paar dagen later gestorven
Gauguin naar Tahiti. Tahiti was een kolonie van Frankrijk.
Aankomend in Papeete vertrekt hij weer snel. Eerst naar Pacca en vervolgens naar Mataiea aan de zuidkust van het eiland. Daar huurt hij een hut in de dikke tropische vegetatie langs een lagune. s’Middags na vijfenveertig kilometer te hebben afgelegd bereikte Titi die hem begeleidde (ze was half engelse, een mulattin= halfbloed) een *vahine met mij, het district van Mataïéa.
In Papeete had Titi al niet zo’n beste reputatie met mannen. Onder meer daarvoor wilde hij ook van haar af. De hut van bouraohout die hij gevonden had, stond tussen een berg en de zee.
Hij kreeg contact met de buren en zag veel jonge vrouwen in de streek. Zij maakten mij bepaald verlegen met hun argeloze, vrijmoedige blikken, hun trotse houding, de waardigheid van heel hun gedrag.
Ik liet Titi weten waarvan ik nu afscheid had genomen, dat ik haar graag weer bij me wilde hebben omdat ik me eenzaam voelde. Het was geen succes. Na een paar weken scheidden wij voor altijd van elkaar.
Gauguin naar Tahiti zonder vrouw, maar bleef niet lang zonder.
Hij ontmoette mensen en zo kwam het ter sprake, als antwoord van hem op een vraag die gesteld werd, dat hij een vrouw zocht. Nu bood een vrouw haar dochter aan om aan hem te geven. Na toestemming ging de vrouw haar dochter Teha’amana halen.
Na een half uur kwam ze terug, gevolgd door een jong meisje dat een klein pakket droeg. Door haar kleding van zeer doorzichtige mousseline zag men haar schouders en armen goudkleurig glanzen. De twee knoppen van haar borsten tekenden zich duidelijk af. Het was een groot kind, slank, krachtig en wonderbaarlijk mooi gebouwd.
Gauguin naar Tahiti gegaan voor de natuur en het avontuur.
Dat inheemse meisje heette Teha’amana van 13 en een half jaar waar hij smoorverliefd op werd. In het schone gezicht herkende ik niet het type dat ik overal op het Eiland tegengekomen was. Haar haar was ook wild en licht kroezig. Men zei dat ze afstamde van de Tonga’s. Het kind was een jaar of twintig in Europa. Maar hier slechts 13 en een half jaar.
Wat mocht in haar ziel omgaan?
En ik was zó oud voor haar dat ik aarzelde een contract te tekenen. Er gingen verschillende vragen in mijn hoofd om. Er volgde uiteraard een ritueel. Dit was het meisje en eerste vrouw welke Gauguin heeft geschilderd. Zo leerde hij Tehura kennen. Ook wel onder de naam Teha’amana.
Gauguin naar Tahiti en vond een hut In Mataïéa.
Ongeveer 50 km van Papeete, de hoofdstad van Tahiti, richtte Gauguin een hut in Mataïéa. De Polynesische schoonheid Tehura 14 jaar oud nam hij tot zijn geliefde. Toch werd hij in de eerste jaren geplaagd op het eiland door een slecht humeur. Dit door verschillende teleurstellingen. Zijn werk leed eronder.
In deze gemoedstoestand maakte hij dan schilderijen met titels als De lusteloze vrouw. De melancholie, het kenmerk van de scheppende mens dat boven kan komen, had hem in haar greep. Zo is het te verklaren dat zijn eigen gemoedstoestand is overgebracht is en te zien is op de gezichten van de inwoners van Tahiti.
Gauguin naar Tahiti en het primitieve leven.
Deze tijd met Tehura samen werd een gelukkige tijd voor Paul Gauguin. Ze vertelden elkaar over Europa en Tahiti. De maorische gewoonten en geschiedenis hetgeen Gauguin beschreven heeft. Hij onderzocht daar de leefgewoontes, hun godsdienst etc. En maakte in die paar jaar voordat hij weer wegens ziekte en financiële problemen voor een korte tijd terugging naar Parijs, een paar tekeningen en schilderijen.
Terug in Parijs zal Paul Gauguin de herinneringen aan dit eerste verblijf vastleggen in zijn boek ‘Noa Noa’ hetgeen ‘geurig land’ betekent. Hij verachtte de beschaving en adoreerde het primitieve leven.Daarom was Gauguin naar Tahiti gegaan.
In augustus 1891 wordt hij echter opgenomen in een ziekenhuis en hoest bloed op. Een onverwachte bronchitisaanval dwingt hem naar het ziekenhuis in Papeete te gaan. Dat verlaat hij te vlug omdat hij zo graag naar zijn hut wil.
Hier komen we ook op het punt dat hij genoodzaakt werd in 1893 naar Frankrijk terug te keren. Dringende familieplichten riepen hem daarheen. Maar ook in verband met armoede en ziekte. Zijn woorden zijn: “Ik vertrek twee jaar ouder geworden in leeftijd, twintig jaar jonger in wezen. Barbaarser dan toen ik kwam en veel wijzer.
Vaarwel gastvrij land, verrukkelijk oord, bakermat van vrijheid en schoonheid!
Gauguin naar Tahiti en nu weer terug naar Frankrijk.
Toen ik op het punt stond aan boord te gaan, de kade verliet zag ik Tehura voor het laatst. Ze had nachtenlang gehuild. Nu zat ze moe en verdrietig, maar rustig op de stenen rand van de kade en liet haar benen bungelen tot haar grote stevige voeten het zilte water raakten. De bloem die zij s’morgens achter haar oor had gedragen was nu verwelkt en op haar knieën gevallen…
Waarom was Gauguin naar Tahiti gegaan?
Waar kwam zijn inspiratie vandaan op Tahiti? De natuur, het natuurlijke vrije leven zonder al te veel regels. De primitiviteit en onderzocht de leefgewoontes, hun godsdienst etc. En maakte in die paar jaar voordat hij weer wegens ziekte en financiële problemen voor een korte tijd terugging naar Parijs, een paar tekeningen en schilderijen.
Terug in Parijs zal Paul Gauguin de herinneringen aan dit eerste verblijf vastleggen in zijn boek ‘Noa Noa’ hetgeen ‘geurig land’ betekent. Hij verachtte de beschaving en adoreerde het primitieve leven.
Gauguin naar Tahiti later weer.
*vahine = meisje of jonge vrouw van Tahiti
(zie vervolg “Gauguin van Tahiti terug naar Frankrijk”) (in bewerking)
P.S.
Het wordt ten zeerste gewaardeerd als u onder dit blogbericht uw reactie achterlaat.
